De druk op de zorg neemt toe, dat is een feit. Dat deze sector daardoor meer afhankelijk is van informele zorgverleners (denk aan mantelzorgers, vrijwilligers en het sociale netwerk), dat weten we ondertussen ook allemaal. Alleen hoe je dat op een goede manier doet, dat kan nog weleens een vraagstuk zijn. Hoe kun jij als zorgorganisatie deze groep informele zorgverleners betrekken bij je organisatie?
Informele zorg is hulp die wordt gegeven door mensen die dat niet doen als beroep en er niet voor betaald worden. Deze zorg komt voort uit sociale relaties en sluit vaak goed aan bij het dagelijks leven van de cliënt. Informele zorg is een waardevolle aanvulling op professionele zorg, omdat het persoonlijk, flexibel en betrokken is. De drie belangrijkste groepen binnen deze zorg zijn: vrijwilligers, mantelzorgers en het sociale netwerk. In dit artikel gaan we in op de laatste twee. Lees hier meer over de rol en het betrekken van vrijwilligers.
Vaak wordt gedacht dat er een strikte scheidslijn bestaat tussen formele en informele zorg, maar in de praktijk lopen deze vormen regelmatig in elkaar over. Dat maakt het heel belangrijk om met elkaar samen te werken, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee.
- Communicatie en afstemming | Hoe wordt er met elkaar gecommuniceerd. De zorg is gebonden aan rapportages, maar mantelzorgers natuurlijk niet. Tegelijkertijd valt het netwerk andere dingen op die de zorgmedewerker moet weten. Hoe houd je elkaar dan goed op de hoogte?
- Overbelasting van mantelzorgers | Als mantelzorger is er geen duidelijke eindtijd. Zelfs als die er wel zou zijn, maakt je persoonlijke band met de cliënt of patiënt het lastig om te stoppen. Je wilt het beste bieden, en dat zorgt ervoor dat je soms over je grenzen heen gaat. Wie bewaakt die grens?
- Onduidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden | We zeiden het al, er is geen strikte scheidslijn tussen informele zorg en formele zorg. Het versterkt elkaar, maar kan elkaar ook in de weg zitten als de rollen en verantwoordelijkheden niet goed worden besproken.
Of eigenlijk: hoe ga je deze uitdagingen zo veel mogelijk uit de weg? Het belangrijkste voor nu is om met elkaar in gesprek te blijven en elkaar waar nodig ondersteuning te bieden. Bespreek met elkaar wat goed gaat, waar knelpunten zitten en wat iedere doelgroep nodig heeft: cliënt, mantelzorger en zorgmedewerker. Zo voorkom je overbelasting en vergroot je de onderlinge afstemming.
Op lokaal niveau bewijzen voorzorgcirkels hun waarde. Dit zijn netwerken van 10 tot 15 ouderen die in de buurt wonen en elkaar ondersteunen. De nabijheid zorgt voor sneller contact en een laagdrempelige vorm van hulp. Ook binnen zorgorganisaties zien we lokale initiatieven, zoals WhatsApp-groepjes, die de communicatie met mantelzorgers versterken. Een organisatiebrede oplossing blijkt een stuk complexer. Zorgorganisaties die wij hebben gevraagd zien weliswaar kansen in een centraal communicatieplatform voor informatievoorziening, maar staan ook voor serieuze uitdagingen: Is dit niet nóg een extra platform? En hoe koppelt het met bestaande systemen? Kortom, een one size fits all formule is er dus niet, maar hoe pak je het dan wel aan?
Laat dat nou de vraag zijn waar we tijdens onze Themadag informele zorg over willen sparren. Samen met andere organisaties gaan we op verkenning, inspiratie en verdieping over het vraagstuk: hoe brengen we de formele en informele zorg samen. Is jouw organisatie bezig met het thema informele zorg en wil jij graag meedenken over een passende digitale oplossing? Meld je dan voor onze themadag op donderdag 11 september.
